ระบบทางเดินอาหาร (Gastrointestinal system) เป็นระบบที่ทำหน้าที่ย่อยอาหารให้เป็นสารอาหารขนาดเล็กที่สามารถดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้ ประกอบด้วยอวัยวะต่างๆ ดังนี้
ปาก (Mouth) เป็นอวัยวะส่วนแรกที่ใช้ในการย่อยอาหาร โดยฟันจะทำหน้าที่บดเคี้ยวอาหารให้ละเอียดขึ้น ลิ้นจะทำหน้าที่ช่วยในการผสมอาหารกับน้ำลาย และน้ำลายจะทำหน้าที่ช่วยย่อยอาหารเชิงกลและเชิงเคมี น้ำลายจะย่อยแป้งให้เป็นน้ำตาลโมเลกุลเดี่ยว และย่อยไขมันให้เป็นโมเลกุลขนาดเล็ก
คอหอย (Pharynx) เป็นอวัยวะที่ต่อจากปาก ทำหน้าที่ลำเลียงอาหารเข้าสู่หลอดอาหาร
หลอดอาหาร (Esophagus) เป็นท่อยาวประมาณ 25 เซนติเมตร ทำหน้าที่ลำเลียงอาหารจากคอหอยไปยังกระเพาะอาหาร
กระเพาะอาหาร (Stomach) เป็นอวัยวะที่มีรูปร่างคล้ายถุง ทำหน้าที่ย่อยอาหารเชิงเคมี โดยน้ำย่อยในกระเพาะอาหารจะย่อยโปรตีนให้เป็นกรดอะมิโน ย่อยไขมันให้เป็นโมเลกุลขนาดเล็ก และย่อยคาร์โบไฮเดรตให้เป็นน้ำตาลโมเลกุลขนาดเล็ก
ลำไส้เล็ก (Small intestine) เป็นอวัยวะที่ยาวที่สุดของระบบทางเดินอาหาร ประมาณ 6-7 เมตร ทำหน้าที่ดูดซึมสารอาหารเข้าสู่ร่างกาย โดยผนังลำไส้เล็กมีเยื่อบุลำไส้เล็กซึ่งเรียงตัวด้วยเซลล์เยื่อบุลำไส้เล็ก เซลล์เยื่อบุลำไส้เล็กมีขนเล็กๆ เรียกว่า ไมโครวิลไล ซึ่งช่วยเพิ่มพื้นที่ในการดูดซึมสารอาหาร สารอาหารที่ถูกดูดซึมเข้าสู่ร่างกาย ได้แก่ น้ำตาล กรดอะมิโน ไขมัน วิตามิน และเกลือแร่
ลำไส้ใหญ่ (Large intestine) เป็นอวัยวะที่ยาวประมาณ 1.5 เมตร ทำหน้าที่ดูดซึมน้ำและเกลือแร่ออกจากกากอาหาร กากอาหารที่เหลือจากการดูดซึมจะถูกขับออกจากร่างกายทางทวารหนัก
ทวารหนัก (Rectum) เป็นอวัยวะที่อยู่ปลายสุดของระบบทางเดินอาหาร ทำหน้าที่ขับกากอาหารออกจากร่างกาย
นอกจากอวัยวะต่างๆ ในระบบทางเดินอาหารแล้ว ยังมีอวัยวะที่ช่วยในการย่อยอาหารอีก 2 อวัยวะ ได้แก่
ตับ (Liver) ทำหน้าที่สร้างน้ำดี ซึ่งช่วยในการย่อยไขมัน
ถุงน้ำดี (Gallbladder) ทำหน้าที่เก็บน้ำดีไว้ก่อนที่จะปล่อยออกมาสู่ลำไส้เล็ก
การทำงานของระบบทางเดินอาหารแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอนหลัก ได้แก่
- การย่อยอาหารเชิงกล (Mechanical digestion) เป็นการย่อยอาหารโดยใช้แรงกลในการบดเคี้ยว การผสม และการหมุนวนของอาหารในทางเดินอาหาร
- การย่อยอาหารเชิงเคมี (Chemical digestion) เป็นการย่อยอาหารโดยใช้น้ำย่อยจากอวัยวะต่างๆ ในระบบทางเดินอาหารในการย่อยสารอาหารให้เป็นโมเลกุลขนาดเล็กที่สามารถดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้
การย่อยอาหารทั้งเชิงกลและเชิงเคมีจะส่งผลให้อาหารมีขนาดเล็กลงและสามารถดูดซึมเข้าสู่ร่างกายได้มากขึ้น