
การตรวจร่างกายผู้ป่วยศีรษะจรดปลายเท้า (Head to Toe Examination) เป็นการตรวจร่างกายแบบครอบคลุมทุกระบบของอวัยวะในร่างกาย โดยเริ่มจากศีรษะ หน้า ตา หู จมูก ปาก คอ หน้าอก แขน ขา ไปจนถึงระบบประสาท การตรวจร่างกายนี้จะช่วยให้แพทย์สามารถประเมินสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย ค้นหาความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้น และวินิจฉัยโรคได้อย่างถูกต้อง
ขั้นตอนการทำการตรวจร่างกายศีรษะจรดปลายเท้า
- การสนทนาและซักประวัติ
แพทย์จะเริ่มต้นด้วยการสนทนาและซักประวัติผู้ป่วย เพื่อรวบรวมข้อมูลเกี่ยวกับอาการ ประวัติสุขภาพ ประวัติครอบครัว และปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ของผู้ป่วย
- การสังเกตภาพรวมทั่วไป
แพทย์จะสังเกตภาพรวมทั่วไปของผู้ป่วย ตั้งแต่ลักษณะภายนอก ท่าทาง การเดิน ไปจนถึงสีผิว อุณหภูมิร่างกาย และอัตราการหายใจ
- การตรวจสัญญาณชีพ
แพทย์จะตรวจสัญญาณชีพของผู้ป่วย ได้แก่ ความดันโลหิต อัตราการเต้นของหัวใจ อัตราการหายใจ และความอิ่มตัวของออกซิเจนในเลือด
- การตรวจศีรษะและคอ
แพทย์จะตรวจศีรษะและคอของผู้ป่วย ได้แก่ รูปร่าง ตำแหน่ง การเคลื่อนไหว บาดแผล ก้อน บวม รอยช้ำ การคลำต่อมน้ำเหลือง การฟังเสียงหัวใจ เสียงปอด
- การตรวจตา
แพทย์จะตรวจตาของผู้ป่วย ได้แก่ รูปทรง สี ขนาด การเคลื่อนไหว การมองเห็น ความดันลูกตา ม่านตา กระจกตา เส้นเลือดฝอย
- การตรวจหู
แพทย์จะตรวจหูของผู้ป่วย ได้แก่ การได้ยิน การเคลื่อนไหวของกระดูกหูชั้นกลาง เยื่อแก้วหู
- การตรวจจมูก
แพทย์จะตรวจจมูกของผู้ป่วย ได้แก่ รูปร่าง การเคลื่อนไหว การหายใจ กลิ่น
- การตรวจปากและคอ
แพทย์จะตรวจปากและคอของผู้ป่วย ได้แก่ ฟัน เหงือก ลิ้น เพดานอ่อน คอหอย ทอนซิล ต่อมน้ำลาย
- การตรวจหน้าอก
แพทย์จะตรวจหน้าอกของผู้ป่วย ได้แก่ รูปร่าง ขนาด การเคลื่อนไหว การหายใจ เสียงปอด หัวใจ
- การตรวจแขนและขา
แพทย์จะตรวจแขนและขาของผู้ป่วย ได้แก่ รูปร่าง ขนาด การเคลื่อนไหว แรงกล้ามเนื้อ ความรู้สึก เส้นประสาท
- การตรวจระบบประสาท
แพทย์จะตรวจระบบประสาทของผู้ป่วย ได้แก่ สติสัมปชัญญะ การตอบสนองต่อสิ่งเร้า การทรงตัว การเดิน การทรงตัว การทรงตัว การประสานงานการเคลื่อนไหว ความรู้สึก
ความผิดปกติที่พบได้จากการตรวจร่างกายศีรษะจรดปลายเท้า
ความผิดปกติที่พบได้จากการตรวจร่างกายศีรษะจรดปลายเท้า อาจแตกต่างกันไปขึ้นอยู่กับโรคหรือความผิดปกติของผู้ป่วย ตัวอย่างของความผิดปกติที่อาจพบได้ ได้แก่
- บาดแผล ก้อน บวม รอยช้ำ การคลำต่อมน้ำเหลือง
- ภาวะขาดน้ำ ภาวะบวม ภาวะขาดออกซิเจน
- ตาแดง ตาพร่า มองเห็นภาพซ้อน สูญเสียการมองเห็น
- หูอื้อ สูญเสียการได้ยิน
- คัดจมูก น้ำมูกไหล
- ฟันผุ เหงือกอักเสบ ลิ้นอักเสบ ทอนซิลอักเสบ
- เสียงปอดผิดปกติ หัวใจเต้นผิดปกติ
- รูปร่างแขนขาผิดปกติ การเคลื่อนไหวแขนขาลดลง แรงกล้ามเนื้อลดลง ความรู้สึกลดลง
- สติสัมปชัญญะลดลง การตอบสนองต่อสิ่งเร้าลดลง การทรงตัวลดลง
ประโยชน์ของการตรวจร่างกายศีรษะจรดปลายเท้า
การตรวจร่างกายศีรษะจรดปลายเท้ามีประโยชน์มากมาย ดังนี้
- ช่วยประเมินสุขภาพโดยรวมของผู้ป่วย
- ค้นหาความผิดปกติที่อาจเกิดขึ้น
- วินิจฉัยโรคได้อย่างถูกต้อง
- ช่วยติดตามอาการของผู้ป่วย
- ช่วยวางแผนการรักษาที่เหมาะสม
การตรวจร่างกายศีรษะจรดปลายเท้าเป็นขั้นตอนสำคัญในการตรวจวินิจฉัยโรค แพทย์จะเป็นผู้พิจารณาว่าผู้ป่วยจำเป็นต้องได้รับการตรวจร่างกายส่วนใดเพิ่มเติมหรือไม่