

อวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิง ประกอบด้วยอวัยวะทั้งภายในและภายนอกร่างกาย มีหน้าที่หลักในการสืบพันธุ์ โดยอวัยวะภายในที่สำคัญ ได้แก่ รังไข่ ท่อนำไข่ มดลูก และช่องคลอด
รังไข่ มีหน้าที่ผลิตเซลล์สืบพันธุ์เพศหญิงที่เรียกว่า ไข่ รังไข่มีรูปร่างคล้ายเม็ดขนุน อยู่บริเวณเชิงกรานด้านซ้ายและขวา มีเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 2-3 เซนติเมตร รังไข่แต่ละข้างจะผลิตไข่ประมาณ 400-500 ฟองตลอดช่วงชีวิต
ท่อนำไข่ มีหน้าที่นำไข่ที่ตกจากรังไข่ไปยังมดลูก ท่อนำไข่มีความยาวประมาณ 10-12 เซนติเมตร ปลายด้านหนึ่งจะเชื่อมกับรังไข่ อีกด้านหนึ่งจะเชื่อมกับมดลูก
มดลูก มีหน้าที่รองรับตัวอ่อนที่กำลังเจริญเติบโต มดลูกมีรูปร่างคล้ายลูกแพร์ อยู่บริเวณเชิงกรานตรงกลางลำตัว มีความยาวประมาณ 7-8 เซนติเมตร มดลูกแบ่งออกเป็น 3 ส่วน ได้แก่ ส่วนคอมดลูก ส่วนตัวมดลูก และส่วนฐานมดลูก
ช่องคลอด มีหน้าที่เป็นทางออกของเลือดประจำเดือนและทางผ่านของทารกเมื่อคลอด ช่องคลอดมีความยาวประมาณ 8-10 เซนติเมตร อยู่บริเวณเชิงกรานด้านล่าง
นอกจากนี้ อวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิงที่สำคัญอีกอย่างหนึ่ง ได้แก่ เต้านม เต้านมมีหน้าที่ผลิตน้ำนมเพื่อเลี้ยงทารกหลังคลอด
การทำงานของอวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิง
ในแต่ละเดือน รังไข่จะผลิตไข่เพียงฟองเดียว ไข่จะตกจากรังไข่เข้าสู่ท่อนำไข่ ไข่จะเดินทางผ่านท่อนำไข่ไปยังมดลูก ถ้ามีอสุจิมาปฏิสนธิกับไข่ที่ท่อนำไข่ ไข่ที่ปฏิสนธิแล้วจะฝังตัวในมดลูกและเจริญเติบโตเป็นตัวอ่อนต่อไป ถ้าไม่เกิดการปฏิสนธิ ไข่ที่ตกก็จะสลายตัวไปพร้อมกับเลือดประจำเดือน
นอกจากนี้ อวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิงยังมีหน้าที่อื่นๆ อีกมากมาย เช่น
- ผลิตฮอร์โมนเพศหญิง ได้แก่ เอสโตรเจน และโปรเจสเตอโรน
- ควบคุมการเจริญเติบโตและพัฒนาการของเพศหญิง
- ควบคุมการตกไข่
- ควบคุมการเจริญของเยื่อบุมดลูก
สุขภาพของอวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิงมีความสำคัญต่อสุขภาพโดยรวมของผู้หญิง ควรหมั่นดูแลสุขภาพอวัยวะสืบพันธุ์เพศหญิงอย่างสม่ำเสมอ โดยการตรวจสุขภาพประจำปี การพบแพทย์เมื่อมีอาการผิดปกติ และการปฏิบัติตนตามคำแนะนำของแพทย์