กระดูกหัก, การปฐมพยาบาลเบื้องต้น, เรียนหลักสูตรออนไลน์ฟรี

กระดูกหัก หมายถึง ภาวะที่กระดูกแตกแยกออกจากกัน อาจเป็นการแตกแยกโดยสิ้นเชิง หรืออาจมีบางส่วนติดกันอยู่บ้าง ซึ่งขึ้นอยู่กับความรุนแรงของแรงที่มากระแทกต่อกระดูก ทำให้แนวการหักของกระดูกแตกต่างกัน

ชนิดของกระดูกหัก โดยทั่วไปแบ่งออกได้ 2 ชนิด คือ

  • กระดูกหักชนิดปิด (closed fracture) คือกระดูกหักแล้วไม่ทะลุผิวหนังและไม่มีบาดแผลบนผิวหนังตรงบริเวณที่หัก
  • กระดูกหักชนิดเปิด (opened fracture) คือกระดูกหักแล้วทะลุผิวหนังออกมาภายนอก

อาการของกระดูกหัก อาจมีอาการได้หลายอย่าง ดังนี้

  • ปวดบริเวณกระดูกที่บาดเจ็บอย่างรุนแรง และจะเจ็บมากขึ้นเมื่อเคลื่อนไหว
  • มีอาการบวมอย่างเห็นได้ชัด อาจจะมีรอยช้ำ หรือมีเลือดออกร่วมด้วย
  • อวัยวะผิดรูปอย่างเห็นได้ชัด อย่างเช่น แขน ขา ที่งอ หรือบิดผิดรูป เป็นต้น
  • ไม่สามารถขยับอวัยวะในส่วนที่มีกระดูกหักได้
  • มีความรู้สึกชา ไร้ความรู้สึก
  • บางเคสอาจจะเห็นกระดูกทิ่มออกมานอกผิวหนัง

หากพบอาการเหล่านี้ ควรรีบปฐมพยาบาลเบื้องต้นทันที เพื่อลดอาการปวดบวม และป้องกันการบาดเจ็บที่รุนแรงขึ้น

การปฐมพยาบาลกระดูกหัก มีขั้นตอนดังนี้

  1. หยุดการเคลื่อนไหว เพื่อป้องกันอาการบาดเจ็บที่รุนแรงขึ้น
  2. ประคบเย็น บริเวณที่บาดเจ็บ โดยใช้ผ้าเย็นหรือน้ำแข็งห่อด้วยผ้าบาง ๆ ประคบนาน 20 นาที พัก 20 นาที ทำซ้ำ 5-6 ครั้ง การประคบเย็นจะช่วยลดการอักเสบและอาการบวม
  3. ยกส่วนที่บาดเจ็บ สูงเหนือระดับหัวใจ เพื่อช่วยระบายเลือดและของเหลวออกจากบริเวณที่บาดเจ็บ
  4. ดามส่วนที่บาดเจ็บ โดยใช้วัสดุที่หาได้ เช่น ไม้ กระดาษแข็ง หรือผ้า ดามให้ส่วนที่บาดเจ็บอยู่ในท่าที่สบาย ไม่งอหรือบิดผิดรูป
  5. ส่งผู้ป่วยไปพบแพทย์ เพื่อรับการรักษาอย่างถูกต้อง

การปฐมพยาบาลกระดูกหักชนิดเปิด มีขั้นตอนเพิ่มเติมดังนี้

  1. ห้ามเลือด หากบริเวณที่กระดูกหักมีเลือดออก ให้ใช้ผ้าสะอาดกดทับบริเวณนั้น เพื่อห้ามเลือด
  2. ทำความสะอาดแผล หากบริเวณที่กระดูกหักมีบาดแผล ให้ทำความสะอาดแผลด้วยน้ำสะอาดและสบู่
  3. ปิดแผล หากแผลมีขนาดเล็ก อาจใช้ผ้าพันแผลปิดแผล หากแผลมีขนาดใหญ่ ควรใช้ผ้าก๊อซปิดแผล แล้วพันทับด้วยผ้าพันแผล

การปฐมพยาบาลกระดูกหักอย่างถูกต้องและรวดเร็ว จะช่วยให้อาการบาดเจ็บหายเร็วขึ้น และป้องกันภาวะแทรกซ้อนที่อาจเกิดขึ้นได้ เช่น การติดเชื้อ กระดูกเคลื่อนซ้ำ เส้นประสาทหรือหลอดเลือดถูกกดทับ เป็นต้น