
ภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติ
หัวใจเต้นช้าผิดปกติ (Bradycardia) คือ ภาวะที่หัวใจเต้นช้ากว่าปกติ โดยปกติอัตราการเต้นของหัวใจจะอยู่ที่ 60-100 ครั้งต่อนาที หากอัตราการเต้นของหัวใจต่ำกว่า 60 ครั้งต่อนาที ถือว่าหัวใจเต้นช้าผิดปกติ
อาการของผู้ป่วยหัวใจเต้นช้าผิดปกติ
- รู้สึกเหนื่อยง่าย
- เวียนศีรษะ
- หน้ามืด
- หมดสติ
การปฐมพยาบาลผู้ป่วยหัวใจเต้นช้าผิดปกติ
หากพบผู้ป่วยมีอาการของหัวใจเต้นช้าผิดปกติ ควรรีบทำดังนี้
- ประเมินความปลอดภัยของสถานที่เกิดเหตุ โดยตรวจดูบริเวณรอบๆ ก่อนเข้าไปช่วยเหลือ พร้อมกับให้ตรวจการรู้สึกตัว การหายใจ และปลุกเรียกผู้ป่วยด้วยการตบไหล่ทั้งสองข้างและเรียกเสียงดังๆ
- หากผู้ป่วยรู้สึกตัว ให้นั่งหรือนอนพักในท่าที่สบาย และให้ดื่มน้ำหรือเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล
- หากผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว ให้รีบโทรแจ้ง 1669 (สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ) ทันที
- หากผู้ป่วยไม่หายใจ ให้เริ่มทำการ CPR (การช่วยฟื้นคืนชีพ) ทันที
การช่วยฟื้นคืนชีพ (CPR)
การช่วยฟื้นคืนชีพ (Cardiopulmonary Resuscitation: CPR) คือ การช่วยชีวิตผู้ป่วยที่หัวใจหยุดเต้นหรือหายใจไม่ได้ โดยแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอนหลัก ได้แก่
- การกดหน้าอก (Chest compression)
การกดหน้าอกเป็นขั้นตอนที่สำคัญที่สุดในการช่วยฟื้นคืนชีพ โดยให้วางมือข้างที่ถนัดบริเวณกึ่งกลางกระดูกหน้าอกระดับเต้านม และวางมืออีกข้างทับประสานกันไว้ เริ่มการกดหน้าอกด้วยความลึกอย่างน้อย 5 เซนติเมตร โดยให้แขนเหยียดตรง ไม่งอแขน ในอัตราความเร็ว 100-120 ครั้งต่อนาที
- การช่วยหายใจ (Artificial respiration)
การช่วยหายใจเป็นขั้นตอนที่ช่วยเพิ่มออกซิเจนให้กับสมองและหัวใจ โดยให้โน้มตัวไปข้างหน้าให้ช่วงไหล่อยู่เหนือผู้ป่วย ให้เอาปากประกบปากผู้ป่วยโดยให้ริมฝีปากชิดกัน และเป่าลมเข้าปอด 2 ครั้ง สลับกับการกดหน้าอก 30 ครั้ง อย่างน้อย 5 รอบหรือ 2 นาที ทำจนกว่าผู้ป่วยจะรู้สึกตัวหรือจนกว่าความช่วยเหลือจะมาถึง
การป้องกันภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติ
สามารถป้องกันภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติได้โดยการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ดังนี้
- โรคหัวใจและหลอดเลือด
- โรคเบาหวาน
- โรคความดันโลหิตสูง
- โรคไทรอยด์
- การใช้ยาบางชนิด เช่น ยานอนหลับ ยารักษาซึมเศร้า
- การสูบบุหรี่
- การดื่มแอลกอฮอล์
- การพักผ่อนไม่เพียงพอ
หากมีประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด ควรเข้ารับการตรวจสุขภาพเป็นประจำ เพื่อตรวจหาความเสี่ยงในการเกิดภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติ