ภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติ

หัวใจเต้นช้าผิดปกติ (Bradycardia) คือ ภาวะที่หัวใจเต้นช้ากว่าปกติ โดยปกติอัตราการเต้นของหัวใจจะอยู่ที่ 60-100 ครั้งต่อนาที หากอัตราการเต้นของหัวใจต่ำกว่า 60 ครั้งต่อนาที ถือว่าหัวใจเต้นช้าผิดปกติ

อาการของผู้ป่วยหัวใจเต้นช้าผิดปกติ

  • รู้สึกเหนื่อยง่าย
  • เวียนศีรษะ
  • หน้ามืด
  • หมดสติ

การปฐมพยาบาลผู้ป่วยหัวใจเต้นช้าผิดปกติ

หากพบผู้ป่วยมีอาการของหัวใจเต้นช้าผิดปกติ ควรรีบทำดังนี้

  1. ประเมินความปลอดภัยของสถานที่เกิดเหตุ โดยตรวจดูบริเวณรอบๆ ก่อนเข้าไปช่วยเหลือ พร้อมกับให้ตรวจการรู้สึกตัว การหายใจ และปลุกเรียกผู้ป่วยด้วยการตบไหล่ทั้งสองข้างและเรียกเสียงดังๆ
  2. หากผู้ป่วยรู้สึกตัว ให้นั่งหรือนอนพักในท่าที่สบาย และให้ดื่มน้ำหรือเครื่องดื่มที่มีน้ำตาล
  3. หากผู้ป่วยไม่รู้สึกตัว ให้รีบโทรแจ้ง 1669 (สถาบันการแพทย์ฉุกเฉินแห่งชาติ) ทันที
  4. หากผู้ป่วยไม่หายใจ ให้เริ่มทำการ CPR (การช่วยฟื้นคืนชีพ) ทันที

การช่วยฟื้นคืนชีพ (CPR)

การช่วยฟื้นคืนชีพ (Cardiopulmonary Resuscitation: CPR) คือ การช่วยชีวิตผู้ป่วยที่หัวใจหยุดเต้นหรือหายใจไม่ได้ โดยแบ่งออกเป็น 2 ขั้นตอนหลัก ได้แก่

  1. การกดหน้าอก (Chest compression)

การกดหน้าอกเป็นขั้นตอนที่สำคัญที่สุดในการช่วยฟื้นคืนชีพ โดยให้วางมือข้างที่ถนัดบริเวณกึ่งกลางกระดูกหน้าอกระดับเต้านม และวางมืออีกข้างทับประสานกันไว้ เริ่มการกดหน้าอกด้วยความลึกอย่างน้อย 5 เซนติเมตร โดยให้แขนเหยียดตรง ไม่งอแขน ในอัตราความเร็ว 100-120 ครั้งต่อนาที

  1. การช่วยหายใจ (Artificial respiration)

การช่วยหายใจเป็นขั้นตอนที่ช่วยเพิ่มออกซิเจนให้กับสมองและหัวใจ โดยให้โน้มตัวไปข้างหน้าให้ช่วงไหล่อยู่เหนือผู้ป่วย ให้เอาปากประกบปากผู้ป่วยโดยให้ริมฝีปากชิดกัน และเป่าลมเข้าปอด 2 ครั้ง สลับกับการกดหน้าอก 30 ครั้ง อย่างน้อย 5 รอบหรือ 2 นาที ทำจนกว่าผู้ป่วยจะรู้สึกตัวหรือจนกว่าความช่วยเหลือจะมาถึง

การป้องกันภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติ

สามารถป้องกันภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติได้โดยการหลีกเลี่ยงปัจจัยเสี่ยงต่างๆ ดังนี้

  • โรคหัวใจและหลอดเลือด
  • โรคเบาหวาน
  • โรคความดันโลหิตสูง
  • โรคไทรอยด์
  • การใช้ยาบางชนิด เช่น ยานอนหลับ ยารักษาซึมเศร้า
  • การสูบบุหรี่
  • การดื่มแอลกอฮอล์
  • การพักผ่อนไม่เพียงพอ

หากมีประวัติครอบครัวเป็นโรคหัวใจและหลอดเลือด ควรเข้ารับการตรวจสุขภาพเป็นประจำ เพื่อตรวจหาความเสี่ยงในการเกิดภาวะหัวใจเต้นช้าผิดปกติ